In stap 2 van het 10-stappenplan heb je een kernteam samengesteld. Daarmee staat er draagvlak en een groep mensen die de verandering willen dragen. Maar draagvlak zonder richting leidt alsnog tot stilstand. In stap 3 draait het om visie en koers op de werkvloer: bepalen waar je naartoe gaat en hoe je gezond gedrag concreet maakt.
Je hebt inmiddels urgentie en een kernteam. De volgende uitdaging is richting bepalen. Want zelfs een gemotiveerd team kan verzanden in eindeloze discussies als er geen koers is.
Zonder koers is gedragsverandering als zeilen zonder kompas. Je beweegt wel, maar weet niet of je dichter bij je bestemming komt. We zien dit regelmatig gebeuren bij organisaties die enthousiast beginnen, maar nooit vastleggen wat ze precies willen bereiken. Een gemeente die bijvoorbeeld investeerde in fietsprojecten en gezonde lunchopties, zag weinig blijvend resultaat zolang het grotere plaatje ontbrak. Pas toen er een duidelijke visie op vitaliteit werd vastgelegd, vielen de losse initiatieven samen tot één herkenbare koers.
Zonder duidelijke koers ontstaan losse acties zonder samenhang. Medewerkers vragen zich af: “Is dit tijdelijk of onderdeel van ons beleid?” Het kernteam verliest focus en energie.
Uit onderzoek van de Vrije Universiteit Amsterdam laat zien dat veel vitaliteitsinitiatieven stranden doordat ze niet goed zijn ingebed in de strategie of onvoldoende worden gecommuniceerd. John Kotter, expert in verandermanagement, vat het kernachtig samen: geen visie geeft verwarring.
Dit leidt niet alleen tot frustratie, maar ook tot verspilling van middelen. Terwijl vitale medewerkers juist het verschil maken: ze melden zich minder vaak ziek, presteren beter en dragen bij aan een positieve cultuur.
Een visie is het eindbeeld. Bijvoorbeeld: “Gezond gedrag is net zo vanzelfsprekend als veiligheid op de werkvloer.”
Die visie vertaal je naar concrete doelen. Denk aan: “In 2 jaar tijd 10% minder ziekteverzuim” of “80% van de medewerkers doet jaarlijks mee aan een vitaliteitsactiviteit.”
Daarbij kies je thema’s om focus te houden. Vitaliteit is breed, dus kies er hooguit twee of drie. Denk aan voeding, beweging of mentale energie. Een distributiecentrum dat startte met voeding en beweging zag al na een half jaar effect: 60% van de aankopen uit de healzzy2GO-vendingautomaat waren gezond en steeds meer medewerkers maakten gebruik van pauzewandelingen.
Een koers beschrijft vervolgens de route: hoe je van vandaag naar dat eindbeeld gaat. Dat betekent niet meteen een compleet beleidsdocument van 30 pagina’s, maar een eenvoudige routekaart: een inspirerende zin als visie, twee of drie thema’s, een paar meetbare doelen, en een plan voor de eerste stappen.
Het maken van een visie is geen papieren exercitie. Betrek je kernteam en medewerkers. Co-creatie vergroot de kans dat de visie gedragen wordt.
Gebruik eenvoudige middelen: een korte vragenlijst, een brainstormsessie met post-its of een SWOT-analyse op één A4. Houd het concreet en haalbaar: liever twee thema’s die echt tot leven komen dan tien halfslachtige pogingen.
Een middag sessie kan al genoeg zijn om de contouren te schetsen. En het hoeft niet alleen te gaan over sport en voeding. Denk ook aan mentale energie, balans of sociale verbondenheid. Gemeente Nijmegen laat bijvoorbeeld zien dat een visie pas echt kracht krijgt als het aansluit bij de bredere strategie. Hun ambitie om een vitale organisatie te zijn, is verankerd in zowel personeelsbeleid als de Gezondheidsagenda van de stad. Hierdoor vormen fietsprojecten, gezonde kantines en workshops stresspreventie geen losse initiatieven, maar onderdelen van één heldere koers.
Zelfs met een visie op papier loop je tegen obstakels aan.
Een HR-manager verwoordde het treffend: “Toen onze visie eenmaal zwart op wit stond en de directie haar handtekening had gezet, viel er letterlijk spanning van de schouders. We wisten allemaal: dit is de weg vooruit.”
Een visie is pas krachtig als die zichtbaar wordt in het dagelijkse gedrag. Dat begint bij leiderschap. Als managers zelf achter hun bureau lunchen met fastfood, ondermijnt dat ieder vitaliteitsplan. Maar als leidinggevenden actief meedoen aan wandelvergaderingen of hun pauzes benutten voor beweging, wordt de koers geloofwaardig.
Daarnaast moet de visie ingebed raken in de cultuur. Maak vitaliteit een vast onderwerp in teamoverleggen. Koppel het aan HR-processen, zoals onboarding of functioneringsgesprekken. Geef medewerkers de ruimte om ideeën in te brengen. Hoe meer vitaliteit verweven raakt met de manier waarop jullie werken, hoe vanzelfsprekender de koers wordt.
Een visie zonder meetlat blijft vaag. Daarom is het belangrijk om doelen te koppelen aan concrete indicatoren. Denk aan:
Door regelmatig te meten, kun je successen vieren én tijdig bijsturen. Kleine overwinningen, bijvoorbeeld een stijging van 10% gezonde aankopen in een kwartaal, geven het kernteam energie en laten zien dat de koers werkt.
Een zieke medewerker kost een organisatie gemiddeld €400 per dag. Een burn-out kan oplopen tot €60.000 per jaar. Daar staat tegenover dat investeren in vitaliteit zichzelf ruimschoots terugverdient. TNO berekende dat iedere punt verbetering op een vitaliteitsschaal zo’n €1.706 per medewerker per jaar oplevert, door minder verzuim én hogere productiviteit.
Kortom: visie en koers zijn niet alleen goed voor mensen, maar ook financieel slim.
Zonder koers is er chaos. Met koers ontstaat samenhang en voortgang.
Een inspirerende visie en duidelijke koers geven richting, houvast en energie. Ze maken van vitaliteit geen losse acties, maar een gedeelde beweging binnen je organisatie.
➡️ Download het 10-stappenplan en ontdek hoe je dit concreet maakt.
Een inspirerend eindbeeld: hoe wil je dat gezond gedrag er in jouw organisatie uitziet?
Zonder koers blijven acties los zand. Een koers geeft richting, voorkomt discussies en maakt voortgang zichtbaar.
Door ze meetbaar te formuleren, bijvoorbeeld: “Binnen zes maanden is 60% van de automaatsnacks gezond.”
Na urgentie en een kernteam is het tijd voor stap 3 van het 10-stappenplan: bepaal visie en koers. Een duidelijke visie voorkomt losse acties en geeft richting, houvast en energie. Leer hoe je met inspirerende doelen en thema’s vitaliteit in je organisatie concreet maakt.
Zorg voor draagvlak en stel een multidisciplinair team samen In onze vorige blog lieten we zien waarom urgentie de brandstof is voor duurzame gedragsverandering. Zonder
Breng de beginsituatie in kaart en maak het probleem tastbaar In ons vorige artikel lieten we zien waarom losse acties, zoals fruitmanden, flyers of een
Goede bedoelingen zijn een begin, maar leiden zelden tot duurzame gedragsverandering op het werk. In deze blog lees je waarom losse acties zoals fruitmanden en workshops vaak weinig effect hebben en hoe een stappenplan wél kan helpen bij het opbouwen van gezond beleid dat blijft hangen. Voor HR-managers, preventiecoördinatoren en iedereen die vitaliteit serieus wil aanpakken.
Gezonde voeding op de werkvloer wordt steeds belangrijker. Daarom is Healzzy2GO dit jaar te vinden op de Vakbeurs Facilitair & Gebouwbeheer 2025 in de Brabanthallen
