Stap 1 naar duurzaam gezond gedrag op de werkvloer: creëer urgentiebesef

Breng de beginsituatie in kaart en maak het probleem tastbaar

In ons vorige artikel lieten we zien waarom losse acties, zoals fruitmanden, flyers of een eenmalige workshop, vaak weinig effect hebben. Gezond gedrag op de werkvloer vraagt om een plan. Maar hoe begin je zo’n plan? Het antwoord: met urgentiebesef.

Urgentie is de brandstof voor duurzame gedragsverandering

Een fruitmand tegen een burn-out voelt als een pleister op een gebroken been. Herkenbaar? De schaal met bananen blijft liggen, terwijl de Kinder Bueno in de automaat elke dag uitverkocht is. Zolang niemand het gevoel heeft dat er écht iets op het spel staat, schuift vitaliteit op de werkvloer naar de achtergrond.

De vraag is dus: hoe maak je gezondheid zó tastbaar dat het niet langer te negeren is?

Wat gaat er mis zonder urgentie?

Veel HR-managers herkennen dit: iedereen zegt dat vitaliteit belangrijk is, maar niemand voelt dat het nú nodig is. Het gevolg? Initiatieven verwateren en HR blijft trekken zonder steun van MT of medewerkers.

De cijfers onderstrepen het probleem:

  • Het ziekteverzuim in Nederland ligt op 5,7% (CBS, 2023).
  • Bijna 1 op de 5 werknemers ervaart burn-outklachten (TNO, 2023).
  • Werkgevers betaalden in 2023 circa €8,3 miljard aan loon door tijdens ziekte, waarvan meer dan de helft door stress en werkdruk.

Iemand met burn-out is gemiddeld 63 werkdagen uit de roulatie; ruim drie maanden! Ondertussen kampen bijna 50% van de Nederlanders met overgewicht, wat de kans op chronische aandoeningen vergroot. Vitaliteit is dus niet alleen een welzijnsvraagstuk, maar een keiharde economische noodzaak.

Zonder urgentie blijft een vitaliteitsbeleid vrijblijvend, en dat kost organisaties elke dag geld, energie en talent.

Fruitmand versus repen: zonder urgentiebesef kiest men vaak voor de makkelijke optie

Hoe maak je het probleem tastbaar?

De eerste stap is de beginsituatie in kaart brengen. Welke uitdagingen spelen er nu? Denk aan verzuimcijfers, verloop, automaatdata of korte surveys onder medewerkers.

Een praktijkvoorbeeld: bij een IT-bedrijf bleek 78% van de medewerkers niet eens te weten welke gezonde keuzes er waren. De fruitmand bleef haast onaangeroerd, de frisdrankvoorraad was wél elke week op. Toen dit visueel werd teruggekoppeld, door letterlijk twee tafels naast elkaar te zetten met consumpties van een week, drong het pas echt door. Binnen acht weken groeide het aandeel gezonde aankopen naar 45%.

Ook een gemeente leerde dit op de harde manier. Na een eenmalige “gezonde snackweek” viel alles stil. Medewerkers grapten: “Leuk voor één week, maar nu is het weer business as usual.” Pas toen HR samen met de arbodienst de verzuimtrends liet zien én verhalen van uitgevallen collega’s deelde, kreeg men de directie mee.

En in een technologiebedrijf werd urgentie pas echt gevoeld toen een interne peiling liet zien dat 35% van de jonge talenten overwoog te vertrekken door hoge werkdruk. In combinatie met benchmark-data van concurrenten die wél stevig inzetten op wellbeing, werd de sense of urgency pijnlijk duidelijk.

De rode draad: combineer cijfers én verhalen. Data overtuigen het hoofd, verhalen raken het hart. Pas samen maken ze het probleem écht tastbaar.

MT versus medewerkers: wie overtuig je waarmee?

Urgentie moet op alle lagen landen, maar de invalshoek verschilt:

  • Managementteam: overtuig met harde cijfers: de kosten van ziekteverzuim, productiviteitsverlies en risico op verloop. Gallup laat zien dat een goede welzijnsaanpak kan leiden tot 21% meer winst. Deloitte waarschuwt dat 57% van de werknemers zou overstappen naar een werkgever die meer aan wellbeing doet. Dat zijn cijfers die tellen in de boardroom.
  • Medewerkers: overtuig met voordelen die ze direct voelen: meer energie, gemak en plezier op de werkvloer. Een medewerker ervaart urgentie pas echt als het raakt aan zijn of haar dagelijkse realiteit: minder stress, gezonder snacken zonder gedoe, of fitter naar huis gaan.

Een nulmeting of kleine test (zoals vendingdata) kan beide groepen tegelijk overtuigen: het geeft MT bewijs en medewerkers een concreet startpunt.

Hoe weet je of urgentiebesef is geland?

Urgentiebesef ontwikkelt zich vaak stapsgewijs. We spreken van een fasering van urgentiebesef: van weinig besef, naar enig besef, naar een breed gedragen urgentie die onderdeel wordt van beleid en cultuur. Het kan helpen om te bepalen in welke fase jouw organisatie nu zit. Dat inzicht maakt duidelijk welke vervolgstap het meest effectief is.

Urgentiebesef lijkt een gevoel, maar je kunt het wel degelijk meetbaar maken. Om te bepalen in welke fase je staat, kun je letten op signalen en KPI’s die urgentiebesef meetbaar maken. Voorbeelden hiervan kunnen zijn:

  • Bewustzijn meten: via surveys toetsen of >70% van de medewerkers erkent dat vitaliteit aandacht nodig heeft.
  • Management commitment: staat vitaliteit op de MT-agenda en wordt het zichtbaar uitgedragen?
  • Gedragssignalen: meer medewerkers melden zich vrijwillig aan voor een fittest of vitaliteitsworkshop.
  • Automaat- en kantinedata: een groeiend aandeel gezonde keuzes na communicatie over urgentie.
  • Dialoog: wordt vitaliteit vaker besproken in teamoverleggen of intranetposts?

Het gaat dus om een mix van harde data en zachte signalen. Meten = weten, ook als het om urgentie gaat.

Hoe creëer je urgentiebesef in de praktijk?

Begin met een nulmeting: wat is de huidige situatie? Deel de resultaten open en eerlijk met het MT én met medewerkers. Maak urgentie zichtbaar door kleine, tastbare acties.

Een zichtbare actie kan al veel doen. Denk aan een gratis proefplaatsing van een healzzy2GO-automaat: medewerkers merken direct verschil, en de verkoopdata leveren bewijs dat gezond gedrag wél kan aanslaan.

Een HR-manager vertelde: “Toen we zagen dat 70% van de aankopen gezonder was, had ik eindelijk bewijs om door te pakken.” Zulke signalen vormen de brandstof om beleid breder te verankeren.

Belangrijk is ook voorbeeldgedrag: een medewerker doet niet wat een leidinggevende zegt, maar wat die dóet. Urgentie creëren betekent dus dat leidinggevenden zélf laten zien dat gezondheid prioriteit heeft.

Conclusie & vooruitblik

Urgentiebesef is de eerste stap in het 10-stappenplan. Zonder urgentie blijven initiatieven losse flodders. Met urgentie ontstaat bewijs, draagvlak en richting.

👉 Download het gratis 10-stappenplan voor duurzaam gezond gedrag

👉 Benieuwd hoe urgentie bij jullie écht leeft? Vul onze Urgentiequiz in en ontdek binnen 2 minuten in welke fase je organisatie zit én wat de volgende stap is.

In de volgende blog duiken we in stap 2: Bouw een kernteam over hoe je draagvlak organiseert en voorkomt dat vitaliteit alleen een HR-feestje blijft.

Deel dit bericht:

Facebook
Twitter
Pinterest
LinkedIn
Meer healzzy2GO

Gerelateerde berichten

Een fruitmand op kantoor

Waarom goede bedoelingen niet genoeg zijn: zo helpt een stappenplan écht naar gezond beleid

Goede bedoelingen zijn een begin, maar leiden zelden tot duurzame gedragsverandering op het werk. In deze blog lees je waarom losse acties zoals fruitmanden en workshops vaak weinig effect hebben en hoe een stappenplan wél kan helpen bij het opbouwen van gezond beleid dat blijft hangen. Voor HR-managers, preventiecoördinatoren en iedereen die vitaliteit serieus wil aanpakken.